GVIDONIS GEOGRAPHICA
 1. Cum inter omnes homines socie-
tatem quandam natura ipsa constituerit,
nec ulla sine rei vel operae collatione
possit constare societas, in humani ge-
neris societatem rerum nostrarum operum
et studiorum non minimam partem con-
ferre debemus. immo ut expressius et
certius dicam, in humanae vitae commu-
nionem pleraque nostra negotia et studia,
in quantum res nostra patitur et facultas et
scientia amministrat, collocare debemus.
 2. Nec hoc ex nostra simplici opinione
proferimus, sed ex antiquorum philoso-
phorum auctoritate, et maxime divinorum
et ipsorum ecclesiasticorum doctorum,
quorum sententias et assertiones cano-
nizatas nos pro summo iure tenendas
censemus. dixerunt enim etiam stoico-
rum philosophi, omnia sub celo propter
homines, ergo homines propter homines,
ut ostenderent et probarent homines ho-
minum causa natos, et unumquemque
hominum non sibi soli sed aliis vivere.
unde etiam in laudem Uticensis Catonis,
qui apud Romanos habitus est sapientis-
simus, Lucanus historiographus ita
nec sibi sed toti genitum se credere
mundo.
 Ambrosius vero doctor egregius in libro
de officiis, Marci Tullii Ciceronis et ce-
terorum qui de officiis scripsere faciens
mentionem, hoc idem asserit, dicens eos
haec a divinis veteris testamenti aucto-
ribus habuisse, poneus illud quod Moyses
in libro Genesis de creatione secundi
hominis ait, ipsum deum rerum creatorem
dixisse „non est bonum, hominem esse
solum; faciamus ei adiutorium simile.“
per quod probat et ostendit, unumquem-
que hominum ceteris hominibus nasci et
eis debere officium.
 3. Unde ego Guido inductus pro scien-
tia mea et viribus statui in humani generis
societatem et vitae communionem operum
et studiorum meorum quandam conferre
particulam longo conquisitam labore, ut
eorum qui de officiis scripsere studiis
concordans, re ipsa et exercitio et in prae-
senti et ceteros meo incitem exemplo, et
in futuro ad quod laboro et intendo con-
sequar praemium.
 Primus liber continet Italiam, urbes et provin-
cias Italie, et Romanam historiam.
 Secundus de regnis militieque vocabulis, de edi-
ficiis publicis, de habitaculis, de civibus, et de
anulis.
 Tertius de divisione orbis, de Asia, de Africa,
de Europa, nomina philosophorum, de mare medi-
terraneo, de finibus maris, de insulis et promunto-
riis. hucusque occeani insule. de promuntoriis, de
montibus ceterisque vocabulis.
 Quartus liber regum cronica S. Ieronimi et An-
gustini.
 Quintus Alexandri magni historiam. Daretam.
 VI continet historiam Romanam.
Felices tam magna queunt qui dona mereri,
 Ut sua post obitum vivere facta putent.
Terra fretumque simul qua consistunt ratione
 Et regum seriem nos liber iste docet.
Hic reperire potes positos ex ordine reges,
 Gentes, monstra, feras pandit et historias.
Ex quibus hec Guido documenta decora reliquit.
 Per quae perpetuo commemorandus erit.
In nomine dnˉī nrˉī Ihū Xpˉī dei eterni.
anno ab incarn. eius millesimo centesimo XVIIII,
Indictione XII.
 4. Quodsi studiosus lector seu auditor
subtilius scire voluerit totas circumqua-
que partes per litora maris positas, ordi-
natim unam post alteram, quamquam eas
iam in propriis patrias nominaverim, ta-
men reiterans Christo favente minutius
designabo.
 5. Italia habens fines ab occidente mon-
tes excelsos, quos quidam Titanos dicunt,
alii Alpes Iovias nominant, incipientes a
mari Gallico, quod et Tirrenum, haud
longe a praedicta civitate Vigintimilio.
qui videlicet montes dividunt inter pro-
vinciam Septimanam et Italiam, inter Re-
tianos et Italiam, inter Carantanos et Ita-
liam, inter patriam Carnuntum et Italiam,
quod iugum Carnich ab antiquis Alpes
Iuliae dicebantur, quique etiam tali modo
claudentes Italiam descendunt ad sinum
maris Adriatici non longe a civitate Thar-
satico provinciae Liburniae in locum qui
dicitur Fanas.
 6. A secundo latere est Italiae finis per
litora praedicti sinus maris Adriatici us-
que ad expletum tractum totius provin-
ciae Histriae.
 7. Tertia vero finis Italiae est mare
Gallicum, quod et Tyrrhenum, incipiens
a praedictis montibus qui dividunt inter
civitatem Vigintimilium et Niceam civi-
tatem provinciae Septimaniae, et desi-
nens in angustum fretum Regii provin-
ciae Calabriae. quod fretum dividit Si-
ciliam insulam ab Italia, quae prius unita
ei, ut Salustius refert, fuerat, unde et
alio in loco una provinciarum eius po-
nitur.
 8. Quarta autem finis Italiae litoralia
Ionici maris, a praedicta civitate Regio in-
cipientes, extensa per ora sinus Adriatici
usque ad coniunctionem litoris superius
dictae provinciae Histriae.
 9. Scarifum vero eiusdem Italiac qui-
dam philosophi dixerunt inmanitate fungi
modum, alii quoque graecae litterae simi-
litudinem, nonnulli etiam tanquam pro-
miscuos flexus conchilae marinae, ceteri
autem in modum palmae hominis vel folii
platani. dicitur enim quod a praefatis
Alpibus scarifo fungi ambiatur, a meridie
et mare Gallico tanquam littera summa
terminetur, a mare Ionico et oriente pro-
pter sinuosos flexus maris veluti conchila
figuretur, porro a septentrionali parte ut
palma hominis vel folium depingitur
platani.
 (10. Verum Italiae longitudo, quae ab
Augusta Praetoria per Urbem Capuamque
porrigitur usque ad oppidum Regium,
decies centena et viginti passuum colligit,
latitudo, ubi plurimum, quadringenta de-
cem, ubi minimum, centum triginta sex
milia. artissima est ad portum quem
Castra dicunt Hannibalis: neque enim
excedit quadraginta milia. umbilicum,
ut Varro tradit, in agro Reatino habet;
at in solidum spatium circuitus universi
vicies quadragies novies centena sunt.)
 11. Quam videlicet novissimam Italiam
quidam philosophi amplius quam septin-
gentas civitates habuisse dixerunt, ex qui-
bus aliquas ab occidentali eius parte et
claustra Alpium incipiens intuli, in primis
civitatem
Alpendinam, item
Gessabonam
Secutionam
Ocellium
Fines
Staurinis.
 12. Item iuxta easdem Alpes est ci-
vitas quae dicitur
Graia, deinde
Arebribium
Augusta Preduria
Bitricium
Eporegia.
 13. Item iuxta praescriptam civitatem
quae dicitur Staurinis est civitas quae
appellatur
Quadrataniam, item
Rigomacum
Cocias
Laumedon
Ticinum quae nunc Papia
Lambrum
Quadratam
Padam.
 14. Item iuxta praefatam civitatem
Eporegiam haud longe ab Alpe civitas
est quae dicitur
Victimula, item
Ossila
Scaciona
Maiessa
Lebontia
Bellanica
Bellinciona
Omula
Clevenna.
 15. Item ad inferiora sunt civitates
Plumbea quae confinatur cum territorio
praedictae civitatis Staurinensis, item
Vercellis
Novaria
Sibrie
Cumo
Mediolanum
Laude Pompei
Pergamum
Leuceris
Brixia
Acerula
Cremona
Ariolita
Verona
Bridiacum
Mantua, ex qua poeta Virgilius
extitit oriundus
Hostilia
Forolia.
 16. Item a superiori iterum parte non
longe ab Alpe sunt civitates, id est
Crimium
Garda
Lageris
Tritonia
Tridentum.
 17. Item in regione Venetiarum sunt
civitates
Vicentia
Patavium
Altinum
Concordia
Trabium
Opitergium.
 18. Item desuper sunt civitates
Filaria
Sosonia
Ceneda
Aquilegia
Foroiulii.
 19. Item in regione Histriae sunt civi-
tates Treiesta
Sapara
Umagum
Neapolis
Parentia
Ribingium
Pola.
 20. Nominare itaque litoreas Italiae ci-
vitates volens, ab inferioribus partibus in-
choandum est, id est a civitate Arsia,
quae confinium Liburniae Histriaeque
provinciarum est. sed quia iam supe-
rius dictas ingessi civitates, ut membra-
tim eas in unaquaque provincia expone-
rem, nunc easdem non incongrue reite-
rans ordinatius explicabo:
Arsia
Nissacium
Pola
Ribingium
Neapolis
Umagum
Sapara quae et Sibaris
Silvium
Piranium
Capris
Treiesta
Foroiulii
Puciolis
Aquileia
Concordia
Altinum quae nunc Pucellis di-
citur
Tarbisium
Patavium: hanc Antenor mediis
Achivis elapsus a Troiae excidio con-
didit:
Mons silicis
Prosilia
Adeustum
Hadrianopolis
Ravenna, in qua idem cosmo-
graphiae expositor huius licet indoctus
imus Christi servus exortus sum; quae
scilicet non solum nobilitate, sed et au-
tentu regio inter ceteras olim celsior,
nunc deo volente dignitate ecclesiastica
atque pontificali, martirum in ea coru-
scantium meritis famosior excelsior ex-
colitur.
 21. Item Cesarea
Classis
Ariminum
Pisaurum
Fanum
Senegallia quae et Senogallia
Sextia
Ancona
Humana
Potentia
Sacrata
Floxor
Pausulas
Pensas
Sabinis
Asculum
Brutum
Pinnis
 22. Valba, quae etsi a mare centum
miliariis distet, territoria tamen eius us-
que ad mare pertingunt,
Adernum
Ortona
Anxinum
Teate
Annum
Pallanum
Istonium
Larium
Teanum
Polonium
Ergitium
Tatinia
Parthona
Attie
Sipontus
Anxanum
Salinis quae et Salapis
Aufidiena pro qua nunc Canne
Bardulos quae et Barulos
Thirrennium quae et Trannis et In-
teramnem nunc vero Trane dicitur. hanc
quidam asseverant quod a Tyrreno duce
Cadmi, qui pro sorore eiusdem Cadmi
Europe Hispaniam usque navibus accessit,
post regressum vero tempestate ibidem
appulsus de suo nomine in litore Adria-
tici sinus eam condidit. quam Quintius
consul Romanorum pro immissione immo
susceptione Hannibalis cum Tarante fun-
ditus evertit. postmodum vero ab uxore
Traiani Augusti pro Hernia collega Octa-
viani attavi sui reaedificata est, quando
pons et turris supra fluenta Aufidi amnis
iuxta Canusium castrum in ipsius Tra-
iani dignitate conditi sunt. in qua sci-
licet turre miro labore ac lapide constru-
cta tituli perhendie marmore latino apice
sculpti utroque latere leguntur ita DIVO
TRAIANO SENATVS POPVLVSQVE ROMANVS HO-
NORIS VIRTVTISQVE CAVSA. in honorem
quoque eiusdem Augusti praedicta civitas
de Tirheno per tractionem unius et mul-
tiplicationem alterius syllabae Traiana est
vocata. nunc quoque abiecta ia syllaba
Tranas vocatur, ut descriptores philoso-
phi suis in scriptis asserunt.
 24. Post hanc ponitur Melfis quae et
Turris dicitur. dehinc Natiolum quae
nunc Iunatium vocatur, dictum autem an-
tiquitus Iuvenatium, quasi Iovis navigatio.
dum enim patrem Saturnum in gralatium
fugam mercartem a Creta navibus inse-
quitur, vi tempestatis ibidem devolutus
oppidum statuit.
 25. Dehinc iuxta paucissimo intervalle
per litus emenso, miliariorum scilicet duo-
decim, est Sibaris, quae nunc Baris di-
citur, Habens per constratam non longe
a se ad firmum solum urbem Butuntum,
olim nobilem atque opulentam. de qua
Sibari referi Iuvenalis satiricus, latius
tamen Dionisius Ionicus, qui Romae bi-
bliothecarius per annos fuit XX, et orbem
metro heroico graeco famine descripsit.
„est“ inquit „Iovis magnum latibuli ag-
gestum seductae Sibaris incolas gementis
ruentes ob cultum Alphei oppressos.“
 26. Item terno miliario a litore civitas
ampla extitit Celia, oppidum Moles, Tur-
ris Caesaris, in qua est supra portum an-
tiquitus condita ecclesia famosissima et
omnibus venerabilis sancti martiris Viti.
a superiori terra tenus ecclesiae huius
parte quino miliario avulsa in silvis ci-
vitas est Cupersanum. iuxta portum vero
parva Polinianum.
 27. Dehinc in litore civitas Dirium,
quae nunc Monopolis, est, habens in sil-
vis oppida quaedam
Augnatium
Speluncae
Saunium
Valentium quae et Carbinium,
et post has antiquior cunctarumque no-
bilior Brundusium, in qua ecclesia sancti
pontificis et confessoris Christi Leucii
egregio opere constructa, ubi et requie-
vit, cernitur. hanc urbem Romoald Be-
neventanorum princeps cum Tarento si-
mul cepit et diruit, similiter quoque et
ceteras civitates Salentinae regionis, eo
quod exercitus Romanorum ab urbe Con-
stantinopolitana missos susciperent et de-
vote orientali aulae aut antiquitus, dum
Longobardorum gens divina permissione
Italiam infestarent, parerent.
 28. Dehinc urbs Lictia Idomenei regis,
de qua Virgilius
et Salentinos obsedit milite campos
Lictius Idomeneus.
 De hac theatrum tantummodo, ceteris
moenibus solo coaequatis, olim solemni
studio conditum restat. in cuius iam in-
colae parvum pene lapsum municipium
sibimet quod nomen antiquum reservat
fecere culmine, quod figuram magis urbis
quam eandem urbem exprimit. in huius
suburbanis monumenta antiquorum in-
numera sub divo exposita solido sculpta
cernuntur lapide.
Cui coniuncta civitas Ruge dignoscitur.
ab hac usque Ydrontum, quae in litore
et portu eiusdem Lictiae sita est, XXX
fere miliaria supputantur.
 29. Ydrontus
Minervum, in qua templum Mi-
nervae, ubi Anchises pater Aeneae primo
hominem equos pascentes Italiam ad-
vectus prospexit, ut infit Virgilius.
Beretos quae nunc Leuca
Yentos quae imnc Augentum
Valentium
Lubias ubi nunc est Calipolis
Saturum
Tarentum, inclita ac regalis et
omnium copiarum opulentissima, in qua
Quintus Ennius poeta antiquissimus exor-
tus Romae floruit.
Mesochorus
Metapontus, fulgentissima ac fer-
tilis atque nobilitate insignis, in qua Sa-
mius Pitagora philosophus post secessum
Crotone deguit peripateticamque doctri-
nam sequacibus tradidit. huius moenia
duo irrigui ac pulcherrimi amnes ambiunt,
dextra laevaque mari influentes vastissime,
Bradanus amenissimus, qui et Tardus
propter sinuosos orbes sui discursus, unde
et Bradinos graece dicitur, et Basentius
defluus et omni gravitate fecundus, pro-
pter quod graece Basintos quasi badizon
sintomos appellatur.
 30. Dehinc civitas est Heraclea
Senasum
Turris
Pellia
Crotona
Facenium
Hannibal.
 31. Item iuxta fretum quod inter Si-
ciliam et Calabriara Italiae dividit est
civitas quae dicitur
Caulon
Locris
Sileum
Leucopetia
Regium
Columna Regia quae nunc Stilos
Arciades
Tauriana
Amantea
Angellum.
 32. Item iuxta mare Gallicum et ma-
gnum, quod et Tyrrenum, civitates sunt
Bibona Valentia, item
Tanum
Temsa
Clampetia
Cerellis
Laminium
Blandas
Cessernia
Buxentum
Bellias
Pestum
Silarum
Salernum, urbs principalis, quae
prius Scorpius dicta est, in qua domini
pietate concessum corpus sanctissimi evan-
gelistae et apostoli Mathaei requiescit.
 33. Amalfi
Surrentum
Stabi
Sarnum
Pompei
Eplontis
Merdanium
Neapolis
Puteolis
In viniis
Misenum
Baie
Cume
Liternum
Vulturnum
Sason
Sinuessa
Menturnis
Caieta
Formis
Portus
Fundis
Terracina
Turris
Circeius
Turres albas
Plostris
Satur quae et Neptunus
Istura
Antium
Lavinium
Laurentum
Ostia Tiberina. ab hac distat
urbs Roma ad solum firmum miliaria XII.
 34. Portum Augusti
Astium
Purgus
Punicum
Castrum novum
Centum cellis
Mimum
Tabellaria
Gravisca
Martha
Forum Aurelii
Armenta
Ad novas
Subcosa
Cosa
Ad portum Cose
Albinia
Telamona
Asta
Umbrona
Salembrum
Ardea
Malliana
Populonia
Vadis Voliternis
Celsinum
Bellia
Herculis
Fines
Piscinis
Turrida
Pisa, quae civitas praedicta in
Tuscia a Pelopide Tantali filio constructa
et aedificata est, apud eam exulans.
 35. Fossis Papirianis
Taberna frigida
Lune
Pulium
Bibonia
Rubra
Cornelium
Vulnecia
Biron
Bexum
Turres
Cilicie
Apennina
Ammonilia
Ad Solaria
Ricina
Genua
Ficlinis
Navalia
Alba Delicia
Vico virginis
Vatis Sabbatis
Albinganum
Loco Vermanis
Casta Ballenis
Avintimilium
Alpe maritima, ubi iuxta litus
maris Gallici completur Italia.
 36. Item iuxta fines Alpium supra
dictae Italiae est civitas quae dicitur
Ororiatis, item
Albis
Polentia
Pollentinum
Agodanum
Armesium
Diovia
Capris.
 37. Item ad aliam partem Italiae est
civitas quae dicitur
Levarnis, quae et confinis est
praefatae maritimae civitatis Genuae.
 Item confinis eiusdem civitatis Levarnis
civitas est
Dertona, item
Placentia
Florentiola
Fidena
Iulia Chisopolis quae et Parma
seu vexillum dicitur
Tannetum
Lepido regio
Tutena
Forum Gallorum
Bononia
Claternum
Fori Cornelii
Faventia
Forum Livii
Forum Popilii
Befania
Cesina
Arsena
Mons Felleris
Orbinum
Forosambronum
Intercissa
Gallis
Luceolis
Egubium quae Intervum dicitur
seu Constantiniana atque Iulia
Perusia
 38. Betomia
Tuder quae et Tudertina
Ameria
Orta
Falleris
Gallenisa
Nepe
Bacanis
Beium
Careia
Roma insignis nobilissima et to-
tius orbis domina.
 39. Item desuper Roma eat civitas
quae dicitur
Gabium
Preneste
Trebios
Carseolis.
 40. Iuxta civitatem vero Gabinium est
civitas quae dicitur
Aquina, item
Status
Pinas
Bribila
Sigruas
Anagnias
Alatrum
Ferentinum
Sura
Fabraterre
Mulse
Arcis
Aquinum
Lasium
Flexum
Venafrum
Solatium
Calligus
Galatea
Salmona
Scila
Castrum Hamiibal
Gacia
Noban
Caudium
Beneventum, urbs ducalis inclita
nobilis atque fortissima; in hac .....
Nuceria
Etlanum
Potentia
Cosilianum
Fregenas.
 41. Item iuxta Romam via Latina est
civitas quae dicitur
Ad decimum, item
Roboria.
 42. Item iuxta Romam via Appia est
civitas quae dicitur
Bobelia
Aritia
Velanubus
Tres tabernas
Appii Forum
Feronia
Suessa Irunca
Pons Campanus
Urbanis
Cassinum, in quo est monaste-
rium celeberrimum sancti Benedicti, in
quo idem vir sanctus omnibus miraculis
effulsit.
Casulinum
Capua caput Campaniae, fertilis
gloriosa principalis atque splendidissima,
una ex tribus regiis ac famosis, Roma
Kartagine ipsaque tertia. hanc inter com-
plures ..... erga muros huius Capuae
Vulturnus nobilis amnis currit.
 43. Deinde Tetella sen Atella
Suessula
Nola
Nuceria iam supra secus litus
maris scripta Constantia
Abellinum
Picensia
Silarum
Nares Lucanas
Aceronia
Forum Populi
Vico Mendileio
Herbulum
Itemamnium
Capracia
Cratia
Cosentia
Terisa
Aque Ancie
Angitula, quae confinatur cum
territorio civitatis Tauritanae, quae est
in litore maris Gallici seu Tyrreni. et
supersunt civitates in eadem regione
Ballarum id est Billari
Crater
Scillaceum
Coccinium.
 44. Item iuxta Romam via Numentana
est civitas quae dicitur
Humentum
Aquas Albulas
Tiburis
Barie
Laninas
Rannes
Rotas
Aliphas
Telesia
Sirpium
Forum novum, quae civitas con-
finis est urbis Beneventanae.
 45. Item iuxta urbem Romam via Sa-
laria est civitas quae vocatur
Hidenis
Erectum
Tarfa
Nova
Pitinum
Pifernum
Abeia
Gabia
Marrubium
Carbonaria
Larinum
Aufidia
Isernia
Clitura
Homa
Cleturcium
Bobianum
Rani
Egotanticum
Erdona.
 46. Item iuxta praedictam Pitinum
est civitas quae dicitur
Tyanum Mauricinum
Ceium
Interbonium
Corfinium
Mopsumeos
Cerfenas
Sulmona.
 47. Item urbs Arpos quam Diomedes
post Troiae condidit excidium iuxta si-
num Adriaticum. in qua ......
Luceria nobilis opulenta
Ecana quae nunc Troia vocatur
Pandesia quae nunc Bibina.
 Item duodecimo miliario ab urbe Si-
baris, quae nunc Baris dicitur, per con-
stratam antiquam urbs Butuntum est.
Rubus
Sudas
Canusium. in hac olim .....
 48. Item haud longe a civitate Bu-
tunto, quam praemisimus, Cecilia vastis-
sima atque antiqua civitas est. deinde
Esetium
Norbe
Veneris
Lupicia
Sublupicia
Blera
Silitum
Venusium
Serica quae nunc Asculus
Aquilonia
Subromula.
 Item civitas quae dicitur
Pissandas.
 49. Item Samnum
Ories, in qua reliquiae sanctorum
martirum Crisanti et Dariae sunt. deinde
civitas
Anxia
Mutula
Minerva
Mons Campi
Genusium
Severianum quae nunc Mons
Scabiosus dicitur
Castra Hannibalis quae Materies
dicitur
Murus
Botrum magnum
Mesochorum quam Serichorum
corrupte dicunt
Bantea
Nidum corvi quae est Acerrentia
Grumentum quae dominio con-
finata est cum Tarento.
 50. Item iuxta Romam via Aurelia est
civitas quae dicitur
Lorion
Pirgo
Aquepirgo
Tarquinium
Blera
Tuscana
Maternum
Saturnia, quae coniungitur cum
territorio civitatis quae dicitur Ad novas,
quae est ut praediximus iuxta mare Tyr-
renum, quod et Gallicum.
 Item ibidem iuxta Romam civitas est Nova
Sabbatis
Foro Flogdis.
 51. Item iuxta Luceriam et quam prae-
diximus Ecanam ad partem Tusciae ci-
vitas est
Sutrium
Magnensis, item
Forum Cassii
Veturbo
Balneum regis
Urbevetus
Vulsinis
Pallia
Clusium
Ad novas
Malliana
Meusulis
Umbron
Sena Iulia
Sexta
Aquis
Populonia
Vulturaria.
 52. Item iuxta territorium civitatis
quam praediximus Mensule est civitas
quae dicitur
Tifernum, quae et felicissimum.
Item Aretia
Greca
Lugaria
Umbrium
Veturris
Equilia
Florentia
Solaria
Eleana
Piscaria
Martis.
 53. Item iuxta Florentiam est civitas
quae dicitur
Fesulis.
Item Arnum
Portum
Balba
Lucca quae confinatur cum ter-
ritorio .....
Aquae vivae
Ocricula
Narnia
Interamnium
Cofotina
Recina
Fanum fugitivum
Spoletium; hanc sanctus pontifex
et martir Sabinus irradiat.
Forum Flaminii
Assisium
Cortona
Niceria Camelaria
Elvillum
Ensis.
 54. Item iuxta Romam civitas est Sa-
bina Reate
Vicum sororis
Termania
Casulis Martis.
 Item iuxta Reatinam civitas est quae
dicitur
Agilis, item
Aquae Catiliae
Tistenta
Interocrium
Forum Decii
Facrina
Martis
Befania
Sipicanum.
 55. Item confinis territorii Spoletinae
civitatis civitas est
Trecas, in qua vir domini beatus
confessor et pontifex Lupus requiescit,
Fulginia
Spellum
Camarinum
Tunnon
Faveris
Pollentinum
Urbs Salvia
Reginia colonia
Ungula
Auximum
Esis
Constantiniana
Pistria, quae confinatur cum ter-
ritorio civitatis Senegalliensis, iuxta mare
positae Ionium id est sinum Adriaticum.
 56. Sequitur omnium nobilior amoe-
nior fertilior ditior atque potentior Italia
generaliter tota, quam quidem plurimi
non solum descripsere, sed et laudabiliter
ac triumphabiliter cecinere philosophi tam
Graeci quam Latini. nec incongrue:
quippe totius mundi monarchiam obse-
quiumque urbis ac plenitudinem sola in
domina et regina omnium urbium Roma
sortita est. hanc ego iuxta ipsius phi-
losophum Castorium exposui, continen-
tem iutra se famosissimas atque victrices
provincias XVIII, quarum nomina subter
annexa sunt.
 (Sequuntur haec „Incipit liber provin-
ciarum Italiae. omnis Italia quae versus
meridiem ...... Sextadecima provincia
Sicilia insula computatur, quae Tyrrheno
mari seu Ionio alluitur, deque Siculi ducis
proprio nomine nuncupatur,“ sumpta ex
Pauli Diaconi hist. Lang. 2 9—21, qui-
bus adiunguntur haec)
 57. quae olim in Calabritidi extremo
iuncta perbibetur Italiae. unde et una
provinciarum eius a compluribus descri-
bitur. sed per angustiam secundi diluvii
localis (nam non generalis) fretum illud in
quo Scylla est et Caribdis scissum, insu-
lam illam reddit. unde et urbs in Calabri-
tidi praemisso extremo litore posita ab
Eolo rege ventorum concedente Hercule
condita Regium quasi scissum nominatur:
regma quippe eolice scissio appellatur.
 58. In qua videlicet nobilissima spe-
ciosissima seu opulentissima diversarum
specierum atque semper tyrannica pluri-
mae civitates fuerunt, e quibus egregias
urbes subter intexui, in primis primam
et caput ceterarum
Syracusam, in qua sanctissima
virgo et martyr Christi Lucia suis co-
ruscat virtutibus,
Cataniam, quam splendidissima
Agathe aeque virgo et martyr Christi
sanctificat, item
Tauromenia
Messana
Dianae
Tindareum
Acatinon
Colan
Abesa
Kefaludin
Thermis
Selentos
Ponormum
Segesta
Drepanis
Lilybeon
Labodes
Selinis
Tonocum
Portum Pitharon
Cesarea
Inna portum.
 59. Item a superiori parte Syracusa-
nae urbis est civitas quae dicitur
Ybia
Morganum
Centurica
Tircon
Mestratim
Nolonia
Artenia
Divia
Apollinis
Septus
Ethna.
 60. Iuxta Panormum vero ci vitas est
Nisura
Cytacia
Parapon
Prestus
Moturo
Acris
Mutaca
Egestia
Caripa
Hylen
Calvisiana
Agrigentum.
 61. Porro ex alia parte iuxta prae-
scriptam civitatem Panormum est civitas
quae dicitur
Herbita
Malistrata
Prachara
Augurion
Mestraton
Enna.
 62. Sicilia insula tria habet promon-
toria, unum quod Pelorum, et aspicit
aquilonem, cui Messana civitas proxima
est, secundum ..... Syracusam, tertium
Lilibeum, et dirigitur in occasum. a Pe-
loro in Pachinum milia passuum 159;
a Pachino in Lilibeum 177, ab oriente
mari Adriatico.
 (Sequuntur „Fretum autem ..... infame
monstris“ ex Isidori orig. 13 18.)
 63. Septimadecima provincia Corsica
a duce suo Corso nomen accepit, quae
habet in longum miliaria 160 et in latum
26, e cuius subactas urbes intuli, id est
Marianis
Colonia Iulii
Turrinum
Coenium
Agiagium.
 64. Octavadecima provincia Sardinia
quae in Tyrrenis fluctibus ambitur, et a
Sardo Herculis filio nominatur, qui cum
magna multitudine ad Libiam est pro-
fectus, Sardiniam occupavit, et ex suo
vocabulo insulae nomen dedit. quae tenet
in longum miliaria 230 et in latum 180.
in qua plurimae fuerunt civitates, quarum
urbium nomina subnexa sunt.
Caralis
Agenorum
Sulci
Sardiparias
Neapolis
Othoca
Tarri
Bosa
Annucagrus
Corni
Turris Librisonis colonia
Vilia
Adselola
Sacercin
Bibium.
 Item erga praescriptam civitatem Ca-
ralis sunt civitates
Nora praesidium
Castra felicia.
 65. Ex alia quippe eiusdem Caralis
parte sunt civitates
Assimanrium
Saria
Sariapis
Sarpath
Carzanica
Custodia Rubriensis
Pyresse
Paurie
Patine
Ignovi.
 (Sequuntur „Sardinia quoque ..... Lo-
crenses transeamus“ ex Solini cap. 4.)
ITEM DE PEOVINCIIS ITALIAE SECVNDVM
QVOSDAM PHILOSOPHOS.
 66. Prima igitur provincia Italiae Li -
guria est, ubi constructa cernitur Me-
diolanus nobilissima urbs, in qua san-
ctissimus requiescit Ambrosius.
 Secunda Histria cum Neustria, quae
Venetiarum antiqua dignoscitur.
 Tertia propinqua praedictae Liguriae
Transpadanae ob constructam viam a Ro-
manorum consule Emilio provincia est
Emilia.
 Quarta ad sinum maris Adriatici est
provincia Flaminia, quae et ipsa si-
militer a constructa via per consulem
Flaminium tale nomen sortita est. in
hac circa potentissima et authentica ur-
bium sita consistit Ravenna, in qua re-
quiescens praesul et martyr Apollinaris.
 Quinta provinciarum Italiae Anno-
nica Pentapolensis est, super quam
regio est quae castellanorum appellata
est ab antiquis.
 Sexta a maris sinu Adriatici iuxta
praedictam Pentapolim provincia Pici-
num Spoletii Sauciensis est.
 Septima provincia Dardensis est.
 67. Octava coniunctam habens sibi
Iapigiam a supiori id est occidentali plaga,
et a superiori id est orientali regionem
Solentinam, quae et Locria antiquitus
dicta est, provincia Apulia est, quam
alii ob nimiam fertilitatem omnium co-
piarum Epulia pronuntiant, quasi epulum
id est prandium paratum omni tempore.
 Nona Calabria, quae primitus ab an-
tiquis Britania dicta est ob immensam
affluentiam totius delitiae atque ubertatis.
haec a superiore parte sui a mare magno
Gallico seu Tirreno in Adriaticum pro-
tractum provinciam habet Lucaniam, quae
autentico nomine, id est graeco, Leucania
dicitur.
 Decima quippe describitur in nullo in-
ferior dapsilitate copiarum Apuliae vel
Calabriae, sed magis abundantior: quae
scilicet Leucania ob nitorem prospectus
sui tale nomen sortita est.
 68. Undecima provincia Italiae est Sa-
mnium nobilissima, ut retro redeam.
in qua est Beneventus, habens sibimet
Marsorum regionem conexam a dextro
Romam euntibus latere.
 Duodecima est Campania venustis-
sima omnium fertilissima atque famosis-
sima, in qua est excellentior urbium
Capua.
 Tertiadecima Tuscia nobilissima est.
 Quartadecima Nursia.
 Quintadecima Numantia, in qua ca-
put totius mundi praeminet urbs Roma.
 Sextadecima Etruria quae et Tirsi-
nida.
 Septimadecima Umbria.
 Octavadecima Vintimilia Ripario-
lum Linensis, quae et maritima.
 INCIPIT LIBER DESCRIPTIONIS TOTIVS
MARIS.
 69. Si subtilius scire voluerit totas cir-
cumquaque parte per litora maris positas
ordinatim unam post alteram, quamquam
eas iam in propriis patrias nominaverim,
tamen reiterans Christo favente minutius
designabo, incipiens ab urbe
Ravenna
Cesarea
Classis
Ariminum
Pensaurum
Fanum
Senecalia quae Senegallia
Sextia
Anchona
Numana
Petentia
Sacraria
Floxora
Pausula
Inna
 70. Firmum
Cupra
Troentina
Peturnum
Castrum novum
Macrinum
Pinnis
Salinis
Adernum
Ortona
Ansianum
Teade
Annum
Pallannum
Istonium
Lacrinium
Teanopolum
Ergicum
Ocinia
Pordona
Atre
Sipontus
Anxanum
Salinis quae et Salpia
Aufidiena pro qua nunc Canne
 71. Bardulos quae et Baruldes
Tirhennium quae et Trana
Melfis quae et dicta prius Turris
Natiolum quae nunc Ravenna-
cium vocatur
Sibaris id est Baris
Cecilia oppidum
Moles
Turris Cesaris quae nunc Poli-
manum
Barium quae et Monopolis
Augnatium
Spelunca
Saunium
Valetum vel Valentium quae et
Carpinium
Brundisium
Liccia
Ruge
Ydrontus
Minervum
Beretos quae nunc Leuca
Yentos quae nunc Augentum
 72. Valentium
Lubias ubi nunc est Calipolis
Amandrinum
Saturum
Mesochorus
Tarentum
Metapontus
Senasum
Turris
Pellia
Crotona
Facenium
Annibal.
 Item iuxta fretum quod inter Siciliam
et Calabriam Italiae dividit est civitas
quae dicitur
Caulon
Locris
Scilleum
Leucopetra
Regium.
 Porro a prephata urbe Ravenna usque
ad hanc Regium per hora maris civitates
sunt LXXVII et supputantur miliaria mille
duodecim.
 73. Iterum Columna Regia
Arciades
Tauriana
Amantea
Angellum.
 74. Item iuxta mare magnum Galli-
cum quod Tyrrenum civitas est
Bibona Valentia
Tenno
Tempsa
Clampetia
Herculis
Cerellis
Laminium
Blandas
Cesernia
Veneris
Buxonia
Bellia
Herculia
Pestum quae est destructa nunc
Silarium
Salernum
Nuceria
Amalfi
Minerva
Siratum vel Sirrentum
Stabium
Sarnum
Pompei
Oplontis
Merclanium
 75. Parthenopis quae et Neapolis
Cripta
Puteolis
In viniis
Cumas
Baie
Misenum
Uturnum
Vulturnum
Safum
Sinuessa
Menturnis
Caieta
Formis
Fundis
Terracina
Turres
Circeia
Cerellos
Turris alba
Clostris
Astura
Antium
Lavinium
Laurentum Lausentum
Ostia Fiberina. ab hac distat
urbs Roma ad solum Fiberinum miliaria XII.
 76. Portum Augusti
Astium
Purgus
Punicum
Castrum novum
Centum cellis
Manium
Tuellaria
Gravisca
Martha
Forum Aurelii
Armenta
Nova
Saturnia
Subcosa
Cosa
Portum
 77. Albinia
Telamona
Asta
Umbrona
Malliana
Populonia
Vadis Volatianis
Celsinum
Ballia
Herculis
Fines
Pisines
Turrita
Pisis, quae civitas praedicta in
Tuscia a Pelopide Tantali filio constructa
et aedificata est, apud eam exulans.
 78. Fossici Papirianis
Taberna strigida
Lune
Pulium
Vigola
Rubra
Cornelia
Cebula
Munecia
Boron
Rexum
Turres
 79. Statine
Appennina
Ammonilia
Ad Solaria
Recima
Genua
Ficlinis
Asta
Navalia
Alba Vicilia
Vicus virginis
Vatis Sabbatis
Albingani
Loco Germinis
Costa Balenis
Vigentimilium
Alpis maritima.
 A civitate ergo Regio usque ad hanc
quae vocatur Maritima miliaria mille sup-
putantur et sunt civitates centum viginti.
 80. Deinde civitas Pomona
Scapiana
Nicea
Nicalon colonia
Tegulicia
Aquis Sextis
Masculla
Solarium
Calcaria
Vicesimum
Coloniam maritimam
Fossis Marianis
Nemaus
Mediolana
Agate
Calum
Latera
Sextantiona
Aque Converantia
Burret
Bugeth
Rusinum
Uterris
 81. Narbona
Cobusta
Perurinova
Aque calide
Iuncaria
Viniana
Gerundia
Aquis Buconis
Colonia Burginum
Seterra
Praetorium
Arragona
Fines
Ancistiana
Palturiana
Terragona
Saltum
Pinum
Tria capita
Dertosa
Laubricatum
 82. Ildum
Intibili
Saguntum
Valentia
Sucrone
Dinium
Alterum
Setabi
Turres
Edelle
Celeris
Ad lennes
Ilice
Cartago Partaria
Varia
Abdera
Cesarea Augustana.
 A predicta civitate Alpis maritima
usque ad hanc Hispaniae Cesaream Au-
gustanam civitates sunt LXXIIII et sup-
putantur miliaria mille decem.
 83. Ab hac quoque civitas est
Lenuba
Macala
Suel
Sabessola vel Bardesola
Saltum
Bamaliana
Gartecia
Transducta
Cetraria
Melaria
Belona.
 84. Hinc invenitur fretus qui dicitur
Septem. qui de mari Gallico Valeriaco
mergit in Occeanum occidentalem Bri-
tannicum, quique Gaditanus vocatur.
quem transfretans homo in litore maris
magni provinciae Maurorum, Africae finis
vel principium, inveniet civitates
Bovalicam
Salam
Tamanusidam
Banasam
Frigidis
Lix coloniam
Tabernas
Zichim
Tingin colonia
Paretina
Portum Sigensem
Calama
Valonice
Portum magnum
Cersenaria.
 85. Lar castellum
Cunagus
Cesarea
Tipassa
Ciborim
Icosium
Rusgimia
Rusicorus municipium
Lomnium
Rusubisim
Rusuvicaris
Casi municipium
Ionmon
Rusuvis municipium
Salbas
Musluvium orea
Chosa
Itiltili
Patia
 86. Cullum
Rusicada
Parasica
Colocia
Zaccha
Monumentum Annibal
Mazar
Tacatua
Suluccum
Ypona regia, in qua gloriosissi-
mus et omnium doctor affluentior doctor
sanctissimus resplenduit Augustinus.
Ubbus.
 Igitur a civitate praelata Cesarea Au-
gustana usque ad hanc praemissam Ub-
bum per ora maris civitates sunt LX et
supputantur miliaria mille quindecim.
 87. Praeterea post has civitates est
Armoniacus
Biana
Tunida
Tabracha
Ipposretum
Tumsa
Menbrona
Utica
Gallum gallinaccium
Kartago maxima regalis inclita
fortissima opulentissima atque nobilis-
sima, quam robustissimus Christi martir
et pontifex Ciprianus diverso dogmatum
nectare, poematum quoque ac sophiae
cultibus floridam praebuit.
 88. Thunos
Maxula
Gumina
Capos
Aquas
Siminina
Missua
Clyppeis
Curum
Neapolis
Pulpite
Adrimetus. ex hac sancti duo-
decim fratres et martyres, e quibus fa-
mosior sanctissimus nominatur Orontius,
oriundi probantur, qui Italiam, una apud
urbem Beneventum conditi, suis miraculis
illustrant.
 89. Ruspina
Lepti minus
Tapsum
Subiecte
Accola
Ruspe
Usila
Taparura
Themanas
Macomades minores
Ad oleastrum
Praesidium
Fresida
Gypsarea
Ammonis
Sabrata
Pontos
Passaria
Oxena
Turris alba
Getua
Quintiliana.
 Porro a civitate Ububus usque ad hanc
Quintilianam civitates sunt LII et suppu-
tantur miliaria mille XXXVIII per litus
Africae.
90. Hinc civitas est
Palma
Mapta
Paletis magna
Subgoli
Nivergi
Simadana
Thubactis
Rastitiana
Cisternas
Nadalus
Dision
Onusol
Musol
Ficum
Praetorium
Putea nigra
Macitapades maiores
Zures
Speluncas
Iscina
Mugud
Aulazon
Alma
 91. Capsultimum
Turris lapidum
Zacasama
Didicca
Trigulis
Arepoenorum
Anabucis
Priscum
Corniclanum
Plunica
Noetum
Zatum
Vernicida
Hadrianopolis
Theuchila
Ptolomaida
Callis
Coenopolis
Balatris
Apollonia
Cyrene
Agabus.
 Ab urbe denique Quintiliana usque ad
hanc Agabis per ora maris civitates sunt
XLV et miliaria colliguntur mille XXIIII.
 92. Dehinc civitas est
Mandis
Paliuris
Meciris
Sonia
Antipegonia
Cardum
Nemesium
Catabatimon
Bugratim
Nessus
Paretonium
Filiscum
Patricum
Comarum
Monocaminum
Almiris
Tapostri
Alexandria regia, cuius ambitus
milium LX fuisse dicitur. in qua farus
altissima, quae miraculum unum de se-
ptem orbis miraculis, secundum a Ro-
mano ponitur. hanc venerabilis evange-
lista Marcus consecrans unam e quattuor
generalibus Christi ecclesiis statuit.
 93. Canobum
Ermupolis
Tani
Buti
Thamum quae Thanus vel Ta-
phnis est
Ixion
Heracleum
Pilusium
Gerra
Cassion
Ostracina
Rinocoruron
 94. Rasis
Gaga
Ascalona
Azotus
Lannia
Ioppe
Appollonia
Cesarea Phalestinae
Dora
Ptolomaida
Ecdilpa
Tyrus
Sidonia
Vitiron
Pale
Biblos
Biritos
Botris
Tripolis
Ortosiada
Axtasalon
Balaneis
Valtum
Gababa
Laodicia.
 Denique ab Agapis civitate per pro-
tensum litoris usque ad praefinitam Lao-
diciam civitates sunt LVI et numerantur
mille tredecim passuum miliaria.
 95. Et hinc civitates
Orientis
Seleutia
Rosclum
Alexandria minor cata Isson
Catabolon
Hyre
Egis
Mallion
Cygnos
Zephirion
Solde
Curicus
Seleucia
Trophirion
Sarpedon
Crunoi
Kelendris
Arsinoe
Anemoria
Antiochia magna (quam dominus
Petrus apostolus suo pontificatu sancti-
ficans unam e quattuor generalibus mundi
ecclesiis sancxit) epi Tragon
 96. Selerante
Iotapis
Siedra
Caracesium
Cibira
Silde
Eurimidion
Magidone
Attalia
Olivia
Phaselis
Coridalion
Limira
Antisilon
Patera
Telmison
Pathemis
Lidia
Gaunon
Picos
Lerinna
 97. Cnidon
Alicarnasos
Mindon
Iaason
Meleton
Heraclea
Pira
Imote
Palene
Micale
Ephesus, quam sanctus Iohannes
theologus apostolus et evangelista irra-
diatur.
 A Laodicia ergo usque ad Ephesum
iuxta litora urbes LIII positae sunt et mi-
liaria mille XV supputantur.
 98. Directe quoque civitas est
Cistron
Colophonea
Lebedon
Teum
Smirna
Tennon
Sime
Mirea, quam divinus pontifex
supra dicta Patera oriundus sanctus Ni-
cholaus illuminat.
 99. Elea
Pitina
Attalia
Ellacia
Orphanion
Adrimitin
Antandron
Gangaron
Ysson
Smiemon
Alexandria Troada, quae Ilium
seu Dardania dicta est,
Abidus
Lampsacon
Paroum
Priapion
Gramicon
Kyzicon
Apamia
Cion
Prenctos
Eribulon
Nichomedia regalis nobilis et
olim opulenta, quam inter complures mar-
tires ac sanctos perendie splendidissimus
atleta Christi Pantaleon suis virtutibus
in toto terrarum orbe clarificat.
 100. Libissa
Chalchidon aeque famosissima,
quam Christi virgo et martir Eufimia
licet in urbe regia quae huic contigua
est tumuletur ob barbarorum incursum
suo martirio suisque virtutibus facit ce-
leberrimam,
Ieron
Promuntorium Angusti, quod de
Ponto mergit in Propontidem, quodque
catena una munitur ferrea,
Herba
Melena
Arcene
Silion
Chelas
Sagaris
Ypion
Billeon
Licion
Sileon
Cyon
Amastram.
 Ab urbe ergo Epheso per varios re-
flexus sinuosi litoris usque ad praescri-
ptam Amastra, in qua sanctus martyr
Iacintus recubans novis lampat prodi-
giis, civitates sunt quinquaginta et mi-
liaria mille XXX colliguntur passuum.
 101. Item civitas Tice
Saeera
Militon
Armone
Sinopi
Clopatassa
Carusa
Orgibate
Zacoria
Ebeta
Nauctacmon
Ezena
Amissos
Ancone
Heraclion
Cenae
Camilia
Fitane.
 102. Polemonium
Malanchium
Parnasum
Zephirion
Cerasunta
Filocalia
Cordulen
Trapezunta
Isulyne
Ofiunte
Medocina
Solacina
Gadimon
Athina
Arrabis
Cessa
Rithion
Apsaron
Bosphoron.
 103. Acomasin
Apiside
Nigro
Fasin
Sigamon
Cotaisis
Charientis
Chobus
Tasbiros
Cianeis
Stelippon
Nicopolis
Lamiupolis
Sebastobolis
Apatura
Ceppos
Stratualis
Malichin
Acbeon
Sindice.
 104. Ermonasa
Etkobrocon
Latirita
Suppatos
Machara
Friciorin
Eraucionis
Bitam
Chimerium.
 A civitate praenominata Amastra Pa-
flagoniae per ora Ponti usque ad urbem
istam Chimerium civitates LXV, et sup-
putantur mille duocentum miliaria.
 105. Item civitas
Panthua
Nimphe
Dine
Ichigin
Eygoga
Teagina
Acra
Salolime
Munisinon
Muracum
Allecturia
Daldereen
Olivapolis
Bomstenida.
 Porro a civitate praenominata Chimerio
per litus Ponti usque ad civitatem Me-
sembriam Traciae civitates sunt XIIII et
scribuntur in numero miliaria passuum
mille XIII.
 106. Deinde civitas
Anchialis
Apollonia
Thera
Burticon
Scillea
Philias
Fimea
Scycas
Bizantion quae nunc Constanti-
nopolis est, urbs regia et insignis, nova
Roma, vestiens diadema totius cum pur-
pura orbis.
 107. Regium
Heraclea Perinthon
Heraclea
Gothis
Magrotichos
Lucen
Sextus
Cela
Calipolis
Afrodisia quae nunc Redesto
territorium.
 108. Apris
Enos
Sirasceli
Prolanis
Dimis
Traianopolis
Tempbra
Mitoliton
Prindice
Porsolis
Confiton
Topiron
Vicontissima
Neapolis quae nunc Christopolis
Philippis, quibus apostolus epi-
stolam ad Philipenses scribit,
Amphipolis
Appollonia
Mellifligri
Thessalonici, ampla nobilis ac ve-
nusta, cui apostolus Paulus divinam scri-
psit epistolam, quamque gloriosissimus et
oleo pietatis c tumulo sacro dapsiliter
exundans martir sanctus irradiat Dimi-
trius.
 109. Pella, solium regni quondam Ma-
cedonici, in qua Alexander magnus exor-
tus est,
Boroea
Archelos
Arulos
Bada
Anamon
Imera
Dium
Sabacium
Senas
Thurista
Tenos
Lumbion
Olipyon
Larisa, urbs regni Mirmidonum,
in qua regnavit Achilles famosissimus,
quam modo melius sanctus martyr Achil-
leus illuminat.
 Itaque a civitate praelata Mesebria per
ora maris usque ad nominatam Larisam
urbem civitates sunt quinquaginta quin-
que et miliaria supponuntur mille centum
tredecim.
 110. Ab hac autem civitas est
Grannona
Phalaris
Pharsalium
Tapedon
Thermopila
Scorpia
Elacia
Cheroni
Chromia
Thespia
Platea
Pireon
Athene, philosophorum et ora-
torum quondam genitrix, in qua divinum
lumen atque inextinguibile non in templo
quod prophetae olim a Iasone rege dei
genitrici semperque virginis Mariae con-
ditum miro sumptu miroque lapide est,
ut cernitur.
 111. Eleusina
Megara
Stomis
Corinthos, cui divinus apostolus
duplicem destinavit epistolam,
Cenchris
Epitauron
Maleon
Boas
Asopon
Pithion
Archadia
Lacedemonia urbs Menelay, ex
qua Patres Priami filius ad perditionem
Troiae rapuit Helenam,
Messena
Asinne
Machona
Pilos
Cyparissa
Psamachon
Olimpiada
Eytide
Cylene
Dimis
Patras: hanc urbem principis
apostolorum germanus sanctus apostolus
Andreas suarum per crucem depositione
reliquiarum nobilitavit.
 112. Egea quae Egeon, ex qua sancti
Cosmas et Damianus anargiri filio san-
ctissimae Theodotis exorti sunt,
Egira
Sicion
Naupactos
Calidon
Ebenos
Achelous
Aiofus
Perdoriptum
Actranicopolis
Slicisme
Diana
Butarutan
Penice
Acroceraunium quae et Bu-
trehntos
Aulona: hanc sanctus martir
Danax sanctificat:
Appollonia
Apsum
Genesis.
 113. Epidaurus, quae nunc Dirachium,
amplissima olim ac famosissima. haec a
Zitho fratre Amphionis condita, inven-
tore scilicet lirae, inter cetera sui or-
natus Asclepium habuisse fertur. quae
dum a consulibus Romanorum per le-
gatos posceretur ut sibi de prestantiori-
bus suis insignis aliquid largiretur, dum
arbitrantur se susceptori Asclepium, draco
inmanissimus adveniens eam medietenus
quasi salutans pertransiit, ac neminem
laedens in prora navis legatarum semet
composuit, et cum eis Romam usque
perrexit, ac sic Romam ut praemissum
est pro Asclepio draconem impiissimum
sunt adepti. in ea quoque postmodum
sanctus Andreas apostolus unum de se-
ptuaginta apostolis episcopum ordinavit,
qui primo nomine Cesar dictus est, nunc
vero Astius a civibus eiusdem urbis no-
minatur; qui postquam eos emundatis
squaloribus tenebrarum ad lucem veri-
tatis Christi praedicatione perduxit, ibi-
dem martirio coronatus quiescens immen-
sis choruscat virtutibus. hanc etiam
splendidissimus levita et martyr Ybasus
cum suis sociis illustrat, qui Athenis
oriundus apud praemissam Apolloniam
martirio coronatus est, indeque advectus
cum sociis et sanctis peregrinis signorum
virtute ab invisibilibus atque visibilibus
hostibus confert munitam.
 A supra dicta igitur Larisa per hora
maris usque ad hanc ab Anastasio im-
peratore restauratam quam nunc cerni-
mus Dyrachium civitates sunt quinqua-
ginta septem et supputantur miliaria
passuum mille duodecim.
 114. Hinc quoque civitas est
Pistrum
Lissum
Diode
Codras
Buccinium
Budua
Decadaron
Epitauron ubi nunc est Ratisium
Assidium
Praetorium
Turres
Narona
Praegoria
Biston
Aronix
Oneon
Nerente
Iunope.
 115. Spalathon
Dianion
Salona
Siclis
Tragurium
Praetorianum Cesaris
Praetorium magnum
Arausiona
Timbia
Ridder
Scardona
Impletus
Arausionium
Neclinum
Iadora
Ebona
Agit
Corinthon.
 116. Argerunton
Bigi
Ospella
Publisca
Senia
Turres
Raparia
Tharsaticum
Laureana
Albona
Arsia
Nesacium
Pola
Remigium
Parentium
Neapolis
Humagum
Sipparis
Silbonis
Piranum.
 117. Capris
Tergeste
Alessiccion
Foroiulium
Puciolis
Aquileia nobilis et olim inclita:
hanc Attila saevissimus cepit et diruit:
Concordia
Altinum
Trabitium
Patavium, quam elapsus Achivis
Antenor .....
Mons sylicis
Prosilia
Adestum
Adrianopolis et praemissa
Ravenna.
 Per sinuosa igitur litora Dalmatiae
Liburniae et Venetiarum a praescripta
urbe Epidaurum nunc Dirachium vide-
licet usque ad saepe dictam urbem Ra-
vennam civitates sunt LXXII et miliaria
passuum mille XVI colliguntur.
 118. Notum igitur mare mediterraneum
quod Occeano circumdatur et magnum
appellatur circumiens civitates quae in
eius litore sitae sunt et earum quae non
diu procul positae territoria litoribus con-
finantur ordinatim designavimus, quae
scilicet in summam DCCCLII colliguntur,
miliaria vero passuum XĪĪĪĪ. D. XXI suppu-
tantur.
 119. Nullus autem estimet quod igno-
ranter provincias per orbem positas seu
patrias reciprocabiliter varietate designa-
verim, dum quandoquidem quae iuxta
Occeanum, aliquando quae ad mare ma-
gnum nominavi, hinc vel inde sumens
principia. enim non ignoranter sed pru-
denter magis gestum est. nam dum aut
ab Occeano aut a iuga montium inchoa-
tae sunt, ordinabiliter quae ab Occeano
ad iuga et quae a iugis ad mare ma-
gnum pertinxere, rursumque reiterata
vicinia a mari magno ad iuga et a iugis
ad Occeanum cum patria vel provincia
quaque perventum est. et ut multilo-
quium nomine incurram, si sensum fla-
gile mens variata aut levitate depressit
ut a praelati instructus philosophis rem
vel materiam tali sum tramite prosecutus
menbratim inmunemque Christo adiu-
vante, et quam ex parte quove in latere
seu capite sitara proferens unam ab al-
tera, nisi forte nunc incursione vel trans-
mutatione more barbarico aliter numcu-
pentur.
 120. Asia habens fines ab oriente ere-
mum Indiae Dimericae intransmeabilem
ultraque ea deo nostro tantummodo co-
gnitum. a parte vero meridiana habet
fines Asia Ocean um quod tangit tertiam
Indiam maiorem, Thermaticam et Ela-
mitem; quod videlicet Oceanum similiter
tangit Persas et Arabas Aegyptumque
inferiorem. a parte vero septentrionis
habet Asia fines Oceanum Serianum mon-
tesque Ripheos. ex quibus montibus
egreditur fluvius Tanais, cuius plurima
influit in sinum paludis Meotidae. proinde
recte eadem palus Asiae finis existit, eo
quod Tanais inter Asiam et Europam
dividit.
 121. Alii autem incongrue falluntur
affirmantes fluvium Fasin, qui de Cau-
caseis montibus egreditur et in mare
quod est magnus sinus Ponticus influit,
inter Asiam et Europam dividere, di-
centes Caucaseos secum Caspios ample-
ctere, magnoque perplexu et intervallo
sibimet eosdem Ripheos montes adunare.
sed ut praedictum est, omnimodo fal-
luntur: nam Asiae finis eiusdem septen-
trionalis plagae Tanais et Meotida palus
est. cuius immensa exundatio in eundem
magnum sinum Ponticum mergit. qui
Pontus ad exteriorem partem per magnum
angustum quod Hieron dicitur in Propon-
tidem influit. Propontides autem infe-
rioribus angustiis terminata os magnum
mare sinumque mergit orientalem, cuius
littoralia fines Asiae sunt septentriona-
liter per ora maris magni Aegyptii. ab
occasu autem Asiae fines iuxta Oceanum
superius memoratae Aethiopiae Teligito-
rum tangens Aegyptum inferiorem. ad
frontem vero eiusdem Aethiopiae habet
fines pergrande Nitriae eremum, deinde
praedictam Aegyptum, quae se spatio-
sissime dilatando usque ad mare magnum
extenditur.
 122. Africa habet fines ab oriente prae-
latam Arabiam et regionem maris Rubri
et ex parte regionem Hebraeorum. deinde
ad mare magnum terminatur ad civitatem
quae vocatur Rinocuroren, quae pertinet
ad patriam Aegypti. ad partem vero
septentrionalem habet finem mare ma-
gnum, cuius litora navigantur per totam
Aegyptum et Mauritaniam Cyrenensem,
Africam atque Numidiam, Mauritaniam
Caesariensem, Tingitanam quoque Mau-
ritaniam, simulque Mauritaniam Gadita-
nam usque ad saepius nominatum fretum
Gaditanum, ubi est Atlas et Herculis
columnae, quod, ut dictum est, dividit
Africam ab Europa, Mauritaniam quoque
ab Hispania.
 123. Ad occasum autem haec eadem
portio habet fines praenominatum Gadi-
tanum vergentem ex Oceano spatiosissimo
Gallico atque Valeriaco sen Hispanico.
nam nullo modo ab antiquis traditum re-
peritur quod hoc mare, quod dicitur
magnum, influat sivc emergat vel co-
puletur in alio loco mari Oceano praeter
in superius scripto freto. quod terminum
Africae et confinium Europae Gaditanum
appellatur angustum. ad partem quoque
meridianam .....
 124. Europa habet finem ab oriente
praenominatos montes Ripheos, ex quibus
Tanais praescriptus egreditur, ab excel-
sioribus scilicet qui pertinent ex monti-
bus Caspiis et Caucaseis; qui videlicet
fluvius Tanais in Meotidis paludibus sua
deponit fluenta. ad partem vero meri-
dianam habet finem mare Pontum, in quo
praescriptae Meotidae paludes influunt, et
angustum quod de Ponto in Propontidem
iuxta urbem Constantinopolim ingreditur,
quod scilicet in pelagum Adriaticum mer-
git qui antiquitus Ionicus dicitur, deinde
quoque sinum Italiae Tyrrhenicum et Gal-
licum, sinum Valeriaco Hispaniae fretum-
que Gaditanum. qui videlicet finis etiam
occidentalem plagam in se complectitur.
 125. Septentrionales Europae termini
sunt Oceanus qui tangit Scythiam here-
mosam. in primis Scythia quae in omni-
bus heremosa existit. ponitur autem per
ora litoris Oceani septentrionalis iuxta
montes Ripheos. quae etiam longe la-
teque spatiosissima esse dignoscitur.
deinde in planiciis per longa undique
spatia patria ponitur Chazaria, quae
maior Scythia vocatur. hanc Iordanes
cronographus in modum fungi scari-
phum esse dixit, ipsosque Chazaros Aga-
zaros nominavit. item Amazonas, ubi
eas, postea egressae sunt de montibus
Caucaseis, antiquitus manere legimus.
iuxta eundem quoque Oceanum confinis
eiusdem Colchiae regionis patria est ab
antiquitus Amazonum dicta, postquam
eas de Caucaseis montibus exisse legi-
mus. deinde tangit Roxolanos Sarmatos.
 126. Item per Sardonium intimavi,
qui refert quod post hanc Sarmatorum
patriam Oceanus innavigabilis sit. ex
cuius autem Sarmatiae montibus plura
procedunt flumina, ex quibus praecipuus
in Oceanum mergit, qui vocatur Raugis.
alter quoque ad Danubium tendens eidem
copulatur, qui dicitur Apion. civitates
vero, quia caret, nee ingessimus omnino.
 Iterum Scythas, postmodum Refenos
atque Cerdefennos, verum etiam Danos
necnon et Saxones, Frisones etiam.
 127. Iuxta quoque eundem Oceanum
confinatur eiusdem Sarmatiae Scythia
quae omnino harenosa existit. quam vi-
delicet praelati descripsere philosophi;
ipse vero iuxta Sardonium eam nominavi.
post idem Oceanus innavigabilis esse pro-
batur.
 Item secus Scythiam in eodem Oceani
litore patria ponitur Rerifenorum et Scer-
difenorum. cuius patriae homines, ut ait
Athanarich Gothorum philosophus, rupes
montium inhabitant et venatu tam viri
quam et mulieres vivunt, pane vinoque
expertes atque ignari omnino. quae pa-
tria super omnes alias frigida esse de-
scribitur.
 128. Secus eosdem quoque Scerdefen-
nos eodem litore Oceano patria est quae
dicitur Dania. quae videlicet, ut dicunt
Athanarich et Ildebaldus et Marcomirus
Gothorum philosophi, super omnes na-
tiones velocissimos profert homines. nam
inter ceteras hoc sua vel infiunt laudant
problemata:
 Laudabatur Parthus in arcu dum non
noverant Gothos.
 Set o ubi est Danus?
 Quae Dania modo Nordomannorum
seu Warangorum dicitur patria.
 129. Porro ad occidentales fines Eu-
ropae Oceanus Gallicus est, quam modo
Francorum possidet generatio, item Ocea-
nus Britanniens, Aquitanicus, Spanogua-
sconiacus, verum etiam Spaniens usque
ad plagam, uti praemissum est, occiden-
talis Gaditani fretus, ubi sunt insulae
Fortunatae et ubi est mons Tastiola.
 130. Hispania habet fines ab uno latere
iuxta litus Occani saltum Pireneum, Spa-
nosguasconiam vero iuxta mare magnum
Gallicum, ipsumque ex alio latere saltum
Pirineum et provinciam Septimanam. a
secundo quoque latere habet fines Hi-
spania saepe dictum mare Gallicum Va-
leriacum. a tertio autem id est ab oc-
cidentali quod praediximus mare Oceano
Britannicum. a quarto demum latere
habet fines praemissum fretum Gadita-
num, quod exit de mari Gallico et in-
greditur in praedictum Oceanum occiden-
talem Britannicum, quodque dividit inter
Africae Maurorum patriam et eandem
Hispaniam.